Afgelopen week was Mount Everest (8848 m) volop in het nieuws met de filefoto van Nirmal Purja Sherpa (Nimsdai) hoog op de berg. Ik kon er nauwelijks naar kijken, kon het ook nauwelijks geloven. Bovendien een levensgevaarlijke situatie, op die smalle graat op 8800 meter, ver in de Zone des doods. Ik ben diverse malen geraadpleegd afgelopen weken om mijn mening te geven.
Zelf stond had ik op Hemelvaartsdag 1999 (13 mei) op het hoogste punt van de aarde. Een indrukwekkende ervaring. Wij klommen die dag met ruim 20 klimmers naar de top (zie bovenstaande foto die ik nam vanaf de zuidtop). Ik stond uiteindelijk op de kroon van Chomolungma (moedergodin van de aarde) met een man of acht. Zelfs heb ik het voorrecht gehad er naar een minuut of tien alleen te hebben gestaan, een bizar gevoel. Meer over onze expeditie op de Everest-pagina van deze website.
Van 1953 – 2000 bereikten totaal zo’n 1100 mensen de top van Everest, via 16 verschillende routes. Afgelopen seizoen waren het er via de Nepalese normaalroute alleen al zo’n 800. Er waren maar liefst 380 permits afgegeven aan westerlingen (een record), en iedere klimmer is tegenwoordig verplicht om een Nepalese klimmer/gids in te huren.
Gemiddeld gezien zijn er in een seizoen 6-11 geschikte topdagen. Dit jaar waren het er slechts zes. En als er dan een recordaantal klimmers in het basiskamp zit te wachten op goed weer, is het natuurlijk niet gek dat het druk wordt. Dan komt alles samen in de bottlenecks. Dat zijn op de normaalroute aan de zuidkant de lastige stukken in de Khumbu-ijsval (op ca 6000 meter) en het laatste stuk van de zuid-oostgraat vlak voor de top. En hoe meer onervaren klimmers, hoe meer opstopping er zal zijn. Het is net als in de spits op de snelweg met een wegversmalling.
De kans op een file aan klimmers wordt groter naarmate met meer mensen, minder goed weerdagen, en er meer onervarenheid. Onervaren klimmers zijn niet alleen langzamer en minder behendig op de lastige stukken, ze gebruiken vaak ook al zuurstof vanaf kamp 2 op 6500 meter. Dat impliceert echter dat je eigenlijk niet goed genoeg geacclimatiseerd bent aan de hoogte en het zuurstoftekort. En dus als je zuurstoftank dan leeg raakt (en die kans wordt groot als je lang staat te wachten), word je niet alleen nog langzamer maar de kans op bevriezingen en ernstige hoogteziekte is levensgroot.
Let wel, klimmers begeven zich vrijwillig in deze situatie. Toch zou er in mijn ogen iets gedaan moeten worden aan deze gekte:
– Aantal klimmers maximeren
– Eisen invoeren aan de organisaties die commerciele everest expedities aanbieden
– Eisen stellen aan klimmers
– Eis loslaten dat elke klimmer een eigen Sherpa moet inhuren
– Stimuleren dat zuurstofverbruik pas later wordt ingezet.
Maar hoe zou dit ingevoerd kunnen worden? Dat is de grote vraag, zeker in een land als Nepal. Derhalve is het te hopen, na het zien van de beelden dit jaar, en het trieste resultaat van 11 doden (in absolute zin hoog, maar in procentuele zin niet uitzonderlijk), dat de sector en de klimmers zelf hun verantwoordelijkheid nemen. Wat zeker is, dat de Everest haar magie niet zal verliezen. Het is en blijft de hoogste berg ter wereld. Hetzelfde geldt voor de Mont Blanc, ook daar is het toerisme, met 25.000 klimmers per jaar, uit de hand gelopen. Ook dit noopt tot maatregelen. Gelukkig kun je als klimmer, als je niet van drukte houdt, nog duizenden andere bergen beklimmen, waar het stil of rustig is. Want de kern van de bergsport is (voor mij) juist één worden met de natuur.
Het viel niet mee om een genuanceerd beeld in de media te schetsen. Er is immers geen tijd om te nuanceren, en het gaat toch vooral vaak om hijgerig nieuws. Maar goed, hier wat links:
Luister terug:
– NPO Radio 1 op 30 mei – Hemelvaartsdag 1999 Moedergodin van de aarde – NPO Radio 1 ‘Nieuws en Co’ van 30 mei om 17:17u https://www.nporadio1.nl/nieuws-en-co
– NPO Radio 1 op 29 mei – Podcast ‘De dag’ (nr 338), samen met Frits Vrijlandt https://www.nporadio1.nl/podcasts-uitgelicht/16755-podcast-de-dag-moet-de-mount-everest-exclusiever-worden
Lees terug:
– NOS 24 mei: digitaal nieuws
– Digitaal RTLZ 24 mei: digitaal nieuws
– RTL Nieuws 24 mei: digitaal nieuws
Een mooi achtergrondartikel is dat van Ash Routen op UKClimbing.com