Vaarwel Lama Geshe
Afgelopen week overleed Lama Geshe. Kort na Elisabeth Hawley. Daarmee heeft de klimwereld opnieuw een statuut verloren. Honderden klimmers ontvingen de zegening van Lama Geshe voordat zij van start gingen op Everest en andere bergen in de Kumbu (het Everest-gebied). In eerste instantie alleen de lokale Sherpa’s, maar vanaf de jaren negentig gingen ook Westerese klimmers bij hem langs voor een puja.
Alan Arnette schreef een prachtige ode op zijn website.
Zelf ontmoette ik de Lama vier keer in zijn huis en gompa in Pangboche (3900 meter). Drie keer ontving ik een zegening. De eerste keer was in 1999, voor mijn Everest-beklimming. Ik schreef er een passage over in mijn boek Hoog spel, waarvan hier een kort stukje:
“1 april 1999. Als ik de religieuze ruimte nader, hoor ik dat de lama wederom diep in gebed is. Voorzichtig schuif ik het zware fluwelen gordijn opzij, dat dienst doet als deur. Ik blijf stilstaan. Wat een helle kleuren. De gehele wand is beschilderd met rood, oranje, groen en blauw en overal staan religieuze voorwerpen. De lama kijkt op en knikt. Zachtjes loop ik op mijn sokken naar voren, ik buig diep en overhandig de witte kata, de sjaal die ik eerder kreeg van Ang Rita. Ik ga zitten op een van de kussens en kruis mijn benen onder me. De ceremonie begint. De lama zegt eindeloze gebeden op, terwijl ik me concentreer op de weken die komen gaan. Chomolungma, de gevaren, het team, mijn gezondheid. Ik voel me rustig. Aan het eind van de ceremonie offeren we onder meer rijst en bloemblaadjes en nuttigen we rakshi, de plaatselijke alcoholdrank, en donkere meelachtige bolletjes. Even slikken. Ik herinner me de smaak van vorig jaar. Ranzig.
Bij mijn vertrek hangt de geestelijke mij een nieuwe kata om de hals en overhandigt mij een kaart met een afbeelding van de ‘History of Chomolungma’. Binnenin staat mijn naam in het Tibetaans, plus zijn zegen voor de beklimming. Lama Geshe kijkt me liefdevol aan en knikt. ‘Je kunt gaan,’ zegt hij, ‘maar wees voorzichtig. Luister goed naar jezelf. Als je vertrekt voor de toppoging, richt deze kaart dan naar de Everest en concentreer je op de tocht. Draag hem tijdens de beklimming op je linkerborst.’ Ik hoor de vertaling aan en ben ontroerd.
Buiten kijk ik naar Chomolungma. Steeds dichterbij, maar toch nog zo ver weg. Vanmiddag was het een tijdje bewolkt, maar intussen is de lucht strakblauw. Ik zie een grote windvaan, de bekende wolkachtige sliert vanaf de top, alsof de Godin haar adem uitblaast. Ik voel me gelukkig.”
De kaart heb ik de hele topbeklimming op zak gehad, ik vond hem zojuist in mijn papieren. Zo waardevol. Ergens moet ik zelfs nog een dia hebben waarop ik op de top sta, met de kaart in beeld. Die moet ik hoognodig eens opzoeken en digitaliseren.
Dat Lama Geshe voor nu mogen rusten in vrede.
