Terug naar Langtang
Vanuit het dorp Thulo Syabru vingen we ruim een week geleden (6 januari 2016) een glimp op van het Langtang dal. Dit is één van de zwaarst getroffen gebieden door de aardbeving van april 2015, en tevens de plek waar onze vriend Chhembel woont, wiens gezin Henk en ik sinds 2003 ondersteunen. Met ons team zouden we direct terugrijden naar Kathmandu, er was geen ruimte om het Langtang dal in te lopen. Zelf zou ik als enige nog een paar dagen in Kathmandu blijven, voor diverse ontmoetingen en afspraken. Om een lang verhaal kort te maken: ik heb uiteindelijk mijn vlucht verzet, om samen met Chhiree de situatie in Langtang met eigen ogen te zien. En Chhembel te bezoeken; zijn vrouw kwam om bij de aardbeving en zijn lodge werd volledig verwoest. Op 10 januari reden Chhiree en ik terug naar het gebied en starten die middag onze tocht vanuit Syabrubensi. Vanaf Sherpagaon liepen we de tocht met Chhembel uit Kyangjin Gompa, die ons alle details uit de doeken deed van wat gebeurd is, de huidige situatie en de plannen. Hier mijn verslag.
Samenvatting: het was hartverscheurend de verwoestingen te zien en te voelen bij de nabestaanden. Qua route en perspectief vond ik de situatie hoopvol; het pad is hersteld en voor een stukje verlegd. Wel zijn er veel landslides, die bij nat weer / na zware sneeuwval een verhoogd risico vormen. Het is mogelijk om de tocht via lodge-overnachtingen te doen; er is voldoende heropend. Het is zeer de moeite om te gaan; de omgeving blijft prachtig en de bevolking is zo dankbaar als je komt!
Aanlooproute: het is niet mogelijk om de lage route via de rivier Langtang-khola te nemen (via Bamboo); te veel landslides. Het is ook de vraag of deze route hersteld kan worden. De aanloop is nu alleen mogelijk via de hoge route aan de andere kant van de rivier met de dorpen Khangjim en Sherpagaon.
Khangjim (2300 m): schade valt mee in dit authentieke dorpje. Voorheen 7 lodges, nu 5 open.
Sherpagaon (2600 m); 3 lodges geopend. Ik kende deze hoge aanlooproute niet, maar het is een prachtige route, met weidse uitzichten. Na Sherpagaon zijn er 4 landslides onderweg naar Rimche. Daar kom je weer op de normale Langtang-route.
Rimche (2400 m): van de twee lodges is er eentje open, de tweede opent binnenkort de deuren.
Lama Hotel (2500 m): voldoende lodges zijn hersteld. Check opening; afgelopen week was er niemand aanwezig.
Gumnachowk / Riverside (2770 m): de twee teashops zijn verwoest, waarvan eentje door een landslide afgelopen oktober: gigantische stukken rots zijn uitgebroken in de wand erboven. Mijn persoonlijke inschatting is, dat hier niets zal worden herbouwd.
Chunama (2800 m): de enige lodge (Woodland) is hersteld en staat er goed bij.
Ghoratabella (3030 m): verwoest door landslide en onmogelijk via oude route te bereiken. Ook komende jaren te gevaarlijk. Daarom is de route hier verlegd: even na Woodland lodge steek je de rivier over via een nieuwe houten brug. Je loopt circa 2,5 kilometer langs de andere kant. Dit stuk biedt volop mogelijkheden voor nieuwe lodges; veilige plek en voldoende vlakke stukken. Dit land behoort toe aan de het National Park, dus grote vraag is nu wie hier mag gaan bouwen en wanneer er een tender komt. Even voor het (verwoeste en lege) Army Camp steek je rivier weer over (houten brug) en kom je terug op de oude route.
Thyangsyap (3140): de lodges zijnverwoest door een sneeuwlawine direct na de aardbeving Mogelijk herbouw in toekomst. In het stuk dat volgt staat geen boom meer overeind; de drukgolf van de lawines hogerop, zijn alle bomen als luciferstokjes omgevallen.
Chyamki (3230 m): de 6 lodges zijn weggevaagd, inclusief de suspension bridge, waar niets van over is. Een gigantische sneeuwlawine heeft alles weggevaagd. Geen plannen voor herbouw. Hetzelfde geldt voor de lodges en brug van Gompa (vlak voor het dorp Langtang).
Dorp Langtang (3430 m): je gelooft je ogen niet, als je weet hoe mooi het hier eerder was. Een paar minuten na de aardbeving ontstond een lawine hoog op Langtang Lirung, die terecht kwam in het gletsjermeer op 5000 meter. Dit meer brak, en daardoor kwam de hele zaak naar beneden: tonnen met ijs, sneeuw, rotsen en modder zijn over de breedte van een kilometer uitgestrooid. De kracht kwam overeen met 50% van die van de atoombom op Hiroshima! Aan niets valt te zien dat hier ooit een dorp was. Het is een grote grijze morene geworden en in de rivier ligt nog steeds metershoog ijs. Na deze grijze massa volgt een stuk waar alles is weggevaagd en omver gedrukt; hier liggen alleen nog kleine resten van wat ooit huizen en spullen waren. Het oude dorp, dat iets hoger lag, is ook verwoest, maar hier staat af en toe nog een muur overeind. Het is nog niet duidelijk, maar er wordt voorlopig niets herbouwd op deze plek, wat mij verstandig lijkt.
Mundu (3550 m): de paar huizen van dit oude dorpje zijn deels hersteld en de twee lodges zijn open.
Sindum (3600 m): 1 teashop is open, een enkele simpele slaapplek.
Kyangjin Gompa (3830 m): alle lodges hadden behoorlijke schade, door een sneeuwlawine die pal na de aardbeving via de Langtang Lirung Gletsjer naar beneden kwam. Inmiddels zijn 3 van de 25 lodges heropend. Komend voorjaar zal bijna alles weer zijn geopend. Hier is dus ruim voldoende plek. Om de paar dagen komen er ladingen bouwmateriaal via een helikopter naar Kyangjin, hier is volop bouwactiviteit.
Conclusie: als je geen tent bij je hebt, moet je op dit moment het stuk Rimche → Mundu / Kyangjin in 1 keer overbruggen. Na de wintersluiting is dat Lama Hotel / Woodland→ Mundu. Kortom: het zou goed zijn als er snel lodges worden gebouwd ter hoogte van Ghoratabella, aan de andere kant van de rivier. Dit is ook de goede hoogte (3000 meter) om te acclimatiseren, als je nog niet gewend bent aan de hoogte.
Advies aan de Nepalese overheid: ik sprak afgelopen dagen met Deepak Raj Joshi (de nieuwe CEO van de NTB), Tej Raj Dahal (GHT) en Bacchu Shresta (Ministery of Tourism), en mijn advies is: – vanuit de overheid de resten van huizen e.d. rondom Langtang z.s.m. verwijderen en het gebied opruimen. Het is praktisch en emotioneel onuitvoerbaar voor de nabestaanden. Dit creeert bovendien werkgelegenheid voor dragers; – er dient zo snel mogelijk herbouw-actie te komen rondom Ghoratabella; – waar mogelijk moeten de landslide areas veiliger worden gemaakt.
Ik ben zeer dankbaar dat ik de tocht heb kunnen maken. Ondanks de ellende is er ook hoop, zeker als je ziet hoe de bewoners met de situatie omgaan. En het gebied is zo prachtig, elke keer raak ik opnieuw verliefd op Nepal en de mensen! Door naar Nepal te gaan, help je de bevolking. NepalNow!